Nowele

O autorze nowel

Wacław Żmudzki jest autorem czterech powieści oraz zbioru opowiadań. Należy do grona tych pisarzy, których twórczość – kiedyś popularna – uległa niemal zupełnemu zapomnieniu.

Podobny los spotkał wielu artystów, tak jak on uznanych za twórców regionalnych, którzy objawili się światu na przełomie XIX i XX wieku w Galicji, a potem zniknęli w zawierusze działań wojennych i euforii odzyskania przez Polskę niepodległości.

W opracowaniach zbiorowych wydawanych po II wojnie światowej rzadko przypominano dzieła tych, którzy nie stworzyli wyraźnej drogi artystycznej, a jedynie (często pomyślnie) korzystali ze schematów zaproponowanych przez twórców większego formatu, prezentowali warianty ich pomysłów lub komponowali utwory w służbie idei dobra ogólnego (na przykład podtrzymywania ducha walki narodowowyzwoleńczej, edukacji chłopstwa).

W kręgu tych autorów należy sytuować związanego ze Lwowem Wacława Żmudzkiego – dyrektora kilku banków galicyjskich, przyjaciela lwowskich literatów, działacza społecznego i pisarza – który tworzył w latach 1896–1906.

Jego zainteresowania literackie ulegały przeobrażeniom – od tematyki prześladowania unitów i trudnej sytuacji chłopów polskich po powstaniu styczniowym, przez fascynację dziełami Stanisława Przybyszewskiego i Andrzeja Niemojewskiego, po wątki niepodległościowe. Poglądy Żmudzkiego i jego sposób postrzegania świata wynikały z trudnych doświadczeń osobistych, wnikliwej obserwacji otaczającej go rzeczywistości, a także rozeznania w najnowszych trendach – głównie modernizmu, który właśnie wkraczał do Galicji.

Wacław Żmudzki był pisarzem świadomym i dojrzałym, który niesłusznie został zapomniany.

O autorze opracowania

Mariusz Polowy – ur. w 1987 r., mieszka i pracuje w Biłgoraju. Doktorant w Zakładzie Pozytywizmu i Młodej Polski Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 5 im. Księdza Jana Twardowskiego w Biłgoraju. Dziennikarz i prezenter Biłgorajskiej Telewizji Kablowej. Uczestnik międzynarodowych i ogólnopolskich konferencji naukowych w zakresie literaturoznawstwa. Autor publikacji dotyczących m.in. fantastyki grozy i twórczości Stefana Grabińskiego. Miłośnik literatury, pasjonat Lwowa.